İsrail ve Kıbrıs’ın Toplam Gaz İhraç Potansiyeli
Kıbrıs Sorunu Çözülse Türkiyeye Ne Kadar Gaz Gelecek?
BM’nin istediği tarzda ayrı bir Federal Kıbrıs kurulması ile, Kıbrıs’da ve İsrail’de üretilecek olağan üstü büyük miktarlarda!! gaz boru hattı ile Türkiye’ye gelecekmişşş. Oradan da AB’ye geçecekmişşş. Bu sayede de Türkiye hem Rusya gazına olan bağımlılığından kurtulacakmışşş, hem de bir enerji merkezi olacakmışşş. Kıbrıs ile bağlantılı olarak, Doğu Akdeniz gaz kaynakları ile ilgili teknik olarak tutarlı olmayan ve sadece kamu oyunu etkilemek amaçlı olduğu anlaşılan algı operasyonları devam ediyor. Bu kapsamda ilgili coğrafyada çok büyük gaz kaynaklarının olduğu, bu kaynakların Kıbrıs sorunun çözümü ile Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştırılacağı, bu sayede de Rusya’nın gaz tedariği konusunda ikinci plana itileceği, hatta böylesi büyük bir denklemde Türkiye’nin AB’nin yakıt deposu olacağından,Türk basınına demeç veren bazı taraflı yada cahil akademisyenlerce bahsedilebiliyor.. Bunun için tek yapması gereken, Kıbrıs müzakerelerinde Batı bloğunun ısrar ettiği şartları kabul etmesiymişşş.Gerçekten mi?
Acaba Kıbrıs sorunu çözülür de, Kıbrıs tek bir devlet olursa Türkiye’ye ne kadar gaz gelecek? Türkiye gerçekten ihya mı olacak?
Bilindiği gibi Kıbrıs açıklarında potansiyel bölgeler olsa da, keşfolunan tek saha Afrodit’tir.Yani Kıbrıs’ın somut olarak üretip, nakledebileceği tek saha Afrodit’tir.Potansiyel bölgelerin çoğu, henüz sismik çalışmalar dahi yapılmadığından, kurgu yapılabilinecek kadar net değildir.
İsrail’de ise yapılan gaz satış anlaşmaları ve tüketim miktarı dikkate alındığında, belli oranda bir gaz ihraç potansiyeli bulunmaktadır.
Şimdi şöyle bir varsayımda bulunulursa: Kıbrıs Afrodit’ten üreteceği tüm gazı Türkiye’ye sevk edecek. Kendi tüketimi göz ardı edilecek. Yada oluşturulan projeksiyonun üzerinde olur da bir artış söz konusu hale gelir ise, o kısımdan kullanacaktır. İsrail ise artık yeni anlaşmalar ile uğraşmayacak ve kalan bütün ihraç potansiyelini Kıbrıs üzerinden Türkiye’ye gönderecektir. Bu durumda, toplam ihraç potansiyelinin aşağıdaki gibi olacağı beklenmektedir:
İsrail ve Kıbrıs’ın Toplam Gaz İhraç Potansiyeli Boru hatları uzun vadeli satışları gerektirdiğinden, artış ve azalışlar dikkate alındığında, ortalama 7 milyar m3’lük bir toplam ihracat hacmi mümkün görülmektedir. Türkiye’nin, nükleer santrallerin tamamlandığı varsayılarak, talebinin ilgili gazın nakledilebileceği 2025 yılında en azından 60 milyar m3/yıl olacağı öngörülürse: bu Türkiye’nin ihtiyacının %11’i anlamına gelmektedir.Bununla da birlikte, bir de bu gazın en azından yarısının AB’ye nakledilmek istendiği varsayılsa, o zaman geriye kalan miktar ihtiyacın neredeyse %6’sı kadardır. 2030 ila 2033 yılları arasında bu miktar boru hattı kapasitesi olan 10 milyar m3/yıl seviyelerine çıkacaktır. Lakin ortalamanın 7 milyar m3/yıl olacağı aşikardır.
Türkiye’nin İsrail’in doğal gazına ihtiyacı var mı?
Türkiye İsrail gazını almasa da olur. İsrail’in ihraç etmeyi planladığı Leviathan sahasından kısa vadede yıllık 10 milyar metreküplük (bcm), uzun vadede ise 30mm3’lük bir doğal gaz arzı sağlayabileceği belirtiliyor. Bunun 10mm3 ise yıllık tüketimi yaklaşık 50mm3 olan Türkiye’ye kalanının ise Avrupa’ya gönderilmesi bekleniyor. Leviathan’ın tahmini toplam kapasitesi ise yaklaşık 500 mm3.Doğal gaz fiyatları ise petrol fiyatları ile eş zamanlı olarak düşük seyrediyor. Bu veriler ışığında Leviathan sahasındaki kapasitenin Türkiye’nin ve Avrupa’nın doğal gaz ihtiyacını yüksek yüzdelerde ve uzun süreli olarak karşılayabilmesi mümkün gözükmüyor. Avrupa’nın yıllık doğal gaz tüketimi yaklaşık 400mm3 buda Avrupa’nın %3'üne tekabül etmektedir.Bölgede gelecekte keşiflerin yapılabileceği bu potansiyelin bulunduğu biliniyor ancak gelecekte çıkabilecek gaz için bugünden yatırım yapmak ekonomik anlamda mantıklı olarak görülmüyor...
Türkiye seçeneksiz kalmaz.
Düşen petrol fiyatları nedeniyle kullanımı gittikçe artan LNG çok daha mantıklı bir çözüm olarak düşünülebilir.Türkiye bu miktardaki gaza, Kıbrıs’tan vazgeçmek pahasına, o kadar tamah edecek durumda ise; en güzeli gitsin, Kuzey Irak’tan,Azerbaycan’dan,Rusya’dan yada İran’dan yeni sahalar alarak/ortak olarak, bu kadarlık bir hacmi kendisi üretsin. Değil ise; ya beklesin ve oluşturulan algı operasyonlarına kapılmasın, yada ortaya başka çözümler koysun.Türkiye, toplam gaz tüketiminde kısıtlı bir yer alacak İsrail gazı için sorumlusu olmadığı Kıbrıs ve Filistin gibi konularda bugüne kadar yürüttüğü politikadan taviz vermemeli. Sonuçta doğal gazı ihraç edip para kazanmak isteyen ülkeler İsrail ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi. Sonuç olarak, ,İsrail’den Türkiye’ye bir boru hattı ile doğal gaz getirilmesi sürecinde, önkoşul olan Kıbrıs sorununun çözümü, Türkiye’nin var olan hakimiyetini azaltmayacak şekilde sonuçlandırılmalı. Türkiye’nin yıllık doğal gaz tüketiminin en fazla %11'ine denk gelen bir çeşitlendirme için 40 yılı aşkın süredir devam eden Kıbrıs mücadelesi zarar görmemeli...
BM’nin istediği tarzda ayrı bir Federal Kıbrıs kurulması ile, Kıbrıs’da ve İsrail’de üretilecek olağan üstü büyük miktarlarda!! gaz boru hattı ile Türkiye’ye gelecekmişşş. Oradan da AB’ye geçecekmişşş. Bu sayede de Türkiye hem Rusya gazına olan bağımlılığından kurtulacakmışşş, hem de bir enerji merkezi olacakmışşş. Kıbrıs ile bağlantılı olarak, Doğu Akdeniz gaz kaynakları ile ilgili teknik olarak tutarlı olmayan ve sadece kamu oyunu etkilemek amaçlı olduğu anlaşılan algı operasyonları devam ediyor. Bu kapsamda ilgili coğrafyada çok büyük gaz kaynaklarının olduğu, bu kaynakların Kıbrıs sorunun çözümü ile Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştırılacağı, bu sayede de Rusya’nın gaz tedariği konusunda ikinci plana itileceği, hatta böylesi büyük bir denklemde Türkiye’nin AB’nin yakıt deposu olacağından,Türk basınına demeç veren bazı taraflı yada cahil akademisyenlerce bahsedilebiliyor.. Bunun için tek yapması gereken, Kıbrıs müzakerelerinde Batı bloğunun ısrar ettiği şartları kabul etmesiymişşş.Gerçekten mi?
Acaba Kıbrıs sorunu çözülür de, Kıbrıs tek bir devlet olursa Türkiye’ye ne kadar gaz gelecek? Türkiye gerçekten ihya mı olacak?
Bilindiği gibi Kıbrıs açıklarında potansiyel bölgeler olsa da, keşfolunan tek saha Afrodit’tir.Yani Kıbrıs’ın somut olarak üretip, nakledebileceği tek saha Afrodit’tir.Potansiyel bölgelerin çoğu, henüz sismik çalışmalar dahi yapılmadığından, kurgu yapılabilinecek kadar net değildir.
İsrail’de ise yapılan gaz satış anlaşmaları ve tüketim miktarı dikkate alındığında, belli oranda bir gaz ihraç potansiyeli bulunmaktadır.
Şimdi şöyle bir varsayımda bulunulursa: Kıbrıs Afrodit’ten üreteceği tüm gazı Türkiye’ye sevk edecek. Kendi tüketimi göz ardı edilecek. Yada oluşturulan projeksiyonun üzerinde olur da bir artış söz konusu hale gelir ise, o kısımdan kullanacaktır. İsrail ise artık yeni anlaşmalar ile uğraşmayacak ve kalan bütün ihraç potansiyelini Kıbrıs üzerinden Türkiye’ye gönderecektir. Bu durumda, toplam ihraç potansiyelinin aşağıdaki gibi olacağı beklenmektedir:
İsrail ve Kıbrıs’ın Toplam Gaz İhraç Potansiyeli Boru hatları uzun vadeli satışları gerektirdiğinden, artış ve azalışlar dikkate alındığında, ortalama 7 milyar m3’lük bir toplam ihracat hacmi mümkün görülmektedir. Türkiye’nin, nükleer santrallerin tamamlandığı varsayılarak, talebinin ilgili gazın nakledilebileceği 2025 yılında en azından 60 milyar m3/yıl olacağı öngörülürse: bu Türkiye’nin ihtiyacının %11’i anlamına gelmektedir.Bununla da birlikte, bir de bu gazın en azından yarısının AB’ye nakledilmek istendiği varsayılsa, o zaman geriye kalan miktar ihtiyacın neredeyse %6’sı kadardır. 2030 ila 2033 yılları arasında bu miktar boru hattı kapasitesi olan 10 milyar m3/yıl seviyelerine çıkacaktır. Lakin ortalamanın 7 milyar m3/yıl olacağı aşikardır.
Türkiye’nin İsrail’in doğal gazına ihtiyacı var mı?
Türkiye İsrail gazını almasa da olur. İsrail’in ihraç etmeyi planladığı Leviathan sahasından kısa vadede yıllık 10 milyar metreküplük (bcm), uzun vadede ise 30mm3’lük bir doğal gaz arzı sağlayabileceği belirtiliyor. Bunun 10mm3 ise yıllık tüketimi yaklaşık 50mm3 olan Türkiye’ye kalanının ise Avrupa’ya gönderilmesi bekleniyor. Leviathan’ın tahmini toplam kapasitesi ise yaklaşık 500 mm3.Doğal gaz fiyatları ise petrol fiyatları ile eş zamanlı olarak düşük seyrediyor. Bu veriler ışığında Leviathan sahasındaki kapasitenin Türkiye’nin ve Avrupa’nın doğal gaz ihtiyacını yüksek yüzdelerde ve uzun süreli olarak karşılayabilmesi mümkün gözükmüyor. Avrupa’nın yıllık doğal gaz tüketimi yaklaşık 400mm3 buda Avrupa’nın %3'üne tekabül etmektedir.Bölgede gelecekte keşiflerin yapılabileceği bu potansiyelin bulunduğu biliniyor ancak gelecekte çıkabilecek gaz için bugünden yatırım yapmak ekonomik anlamda mantıklı olarak görülmüyor...
Türkiye seçeneksiz kalmaz.
Düşen petrol fiyatları nedeniyle kullanımı gittikçe artan LNG çok daha mantıklı bir çözüm olarak düşünülebilir.Türkiye bu miktardaki gaza, Kıbrıs’tan vazgeçmek pahasına, o kadar tamah edecek durumda ise; en güzeli gitsin, Kuzey Irak’tan,Azerbaycan’dan,Rusya’dan yada İran’dan yeni sahalar alarak/ortak olarak, bu kadarlık bir hacmi kendisi üretsin. Değil ise; ya beklesin ve oluşturulan algı operasyonlarına kapılmasın, yada ortaya başka çözümler koysun.Türkiye, toplam gaz tüketiminde kısıtlı bir yer alacak İsrail gazı için sorumlusu olmadığı Kıbrıs ve Filistin gibi konularda bugüne kadar yürüttüğü politikadan taviz vermemeli. Sonuçta doğal gazı ihraç edip para kazanmak isteyen ülkeler İsrail ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi. Sonuç olarak, ,İsrail’den Türkiye’ye bir boru hattı ile doğal gaz getirilmesi sürecinde, önkoşul olan Kıbrıs sorununun çözümü, Türkiye’nin var olan hakimiyetini azaltmayacak şekilde sonuçlandırılmalı. Türkiye’nin yıllık doğal gaz tüketiminin en fazla %11'ine denk gelen bir çeşitlendirme için 40 yılı aşkın süredir devam eden Kıbrıs mücadelesi zarar görmemeli...
Comments
Post a Comment