Katarın Ardındaki Gerçek Kriz Nedeni Doğalgazdır!
Terörü boşver: Katarın Ardındaki Gerçek Kriz Nedeni Doğalgazdır!..
Katar'a yöneltilen suçlama teröre destek ve İran'la işbirliği ancak arkasında bir neden daha var: Doğalgaz.
Katar’ın boru hattı projeleri, bölgeye ucuz gaz vermemesi, gaz parası ile kendisine özel bir ayrı politika geliştirmesi.
Katar, dünyanın en büyük LNG ihracatçısıdır; 2016 yılında 78Mt ihraç ederek,Global LNG arzının yaklaşık% 30'unu tedarik etmiştir...Yani dünyanın 3/1 i Katardan LNG gaz satın alıyor.
Resmi öyküye göre, Suudi liderliğindeki bir koalisyonun Katar ile diplomatik ve ekonomik ilişkileri kısıtladığı en yeni Körfez krizinin herkesin şaşkına dönmesi ve hayret uyandıran nedeni şu:
"Katar, teröristleri finanse ediyordu ve Trump'ın yaptığı Suudi Arabistan ziyaretinden sonra, terörizmin maddi desteğini öngören ve FT'nin(Financial Times) Katar'ın doğrudan İran ve El-Kaide kaynaklarına 1 milyar dolarlık kaynak ayırdığını rapor etmesinin ardından, Suudi Arabistan, son yıllarda hem Şii İran'a hem Rusya'ya karşı ideolojik açıdan kabul edilemez bir öneri yapan "haydut" komşusuna sahipti"
Peki kriz nasıl başladı?
Dünyanın en büyük doğalgaz kaynaklarından birine sahip olan Katar ile İran'ın 2013'den bu yana ilişkileri iyi durumda. Bu durum ABD ve Suudi Arabistan'ı etkiliyordu çünkü 2013'te kurulan bu ittifak bölgedeki dengeleri değiştirebilirdi.
Katar bir süredir komşuları tarafından teröre verdiği destek nedeniyle eleştiriliyordu. Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA'ya göre Katar, bölgede istikrarı tehdit eden Müslüman Kardeşler, DEAŞ ve El Kaide'nin de dahil olduğu birçok terörist ve mezhepçi grubu kucaklıyor.
Aslında kriz Mısır'da seçilmiş Cumhurbaşkanı'nın darbeyle devirlmesinden sonra yavaş yavaş baş gösterdi. Katar'ın DEAŞ ve El Kaide'ye veridiği öne sürülen destek konusunda doğrudan bir kanıt bulunmasa da, Katar'ın Müslüman Kardeşler ve Filistin'in Gazze Şeridi'nde yönetimde olan Hamas örgütlerine verdiği destek gizli değil.
Diplomatik patlamanın arkasındaki asıl sebep çok daha basit olabilir ve bir kez daha uzun süren ve tartışmalı olan Katar'ın bölgesel doğal gaz egemenliğiyle ilgisi var.
Birçoğunun (2012 yılına kadar geriye dönen kanıtlarla birlikte), uzun süredir devam eden Suriye'nin vekâleten savaşının nedenlerinden birinin rekabet eden doğalgaz boru hatlarına kıyasla daha karmaşık olmadığı yönünde spekülasyon yaptığını hatırlayın;Katar, kendi boru hattını geçmek için Avrupa'yı geniş doğal gaz yataklarına bağlamaya hevesli olurken, bunun Gazprom'un Avrupa LNG arzının tekelini tehlikeye atacağı düşünülürse,Rusya bu stratejiye en başından beri sıkı ve şiddetle başvurmuştu ve Putin'in Esad rejimine verdiği kesin destek ve Kremlin'in Suriye hükümetinin bir kukla rejimiyle değiştirilmesini önleme arzusunu açıkladı.
Körfez krizinin arkasındaki "resmi öykü"de Suudi Arabistan'ın Katar'ı tecrit etmesini ve anlaşmazlığın uzun geçmişini ve gelecekte sürecek olan geleceği en iyi doğal gazla açıklar.
Anlaşmazlığın kaynağı olan doğal gazın nedenleri sayısızdır ve 1995 yılında başlar.Küçük çöl yarımadası, dünyanın en büyük rezervuarından ilk sıvı doğal gaz sevkıyatını yapmak üzereyken, Katar'ın neredeyse tamamını sağlayan Offshore Kuzey Gaz Sahası, İran ile paylaşılıyor,(Suudi Arabistan'ın nefret ettiği rakip)
Ardından gelen servet, Katar'ı, kişi başı $130.000 dolarlık bir gelirle dünyanın en zengin ulusuna değil aynı zamanda dünyanın en büyük LNG ihracatçısına çevirdi. Körfez İşbirliği Konseyi'ndeki gaz odağı petrol üreten komşularından ayrı ayarlandı.Pazartesi günkü Şikayet bildirgesinde Katar'ı diplomatik ilişkileri kesip sınırı kapatırken "ülkedeki kardeşlerinin uzantısı" olarak nitelendiren Suudi Arabistan'ın egemenliğinden kopmasına izin verdi.
Yıllar geçtikçe,Katar, Rusya'nın boru hattının Suriye'yi geçmesine izin vermeyeceğini ve sonuç olarak stratejik olarak Rusya yanlısı bir yönde dönmesini kabul etti.
Katar'ın egemen VARLIK fonu geçen yıl, Katar'ın bölgedeki ABD'nin en büyük askeri üssü olan ABD Merkez Komutanlığına ev sahipliği yapmasına rağmen, Rusya'nın devlete bağlı Rosneft Petrole $2.7 milyar dolar yatırım yapma kararı aldı. Katar varlık fonunun Rus petrol şirketi Rosneft’de, Hollanda’nın devi Royal Dutch Shell’de ve Fransız petrol devi Total gibi birçok uluslararası şirkette yatırımları bulunuyor. Bu özel nokta, Katar'ın bölgedeki bir Rusya-İran-Suriye ekseninin çok daha aktif bir destekçisi haline geldiğine dair korkuları, bunun İran'a yönelik son mali ve ideolojik desteğini de eklemiş olabilir.
Bu küçük ulusun artan mali ve politik "bağımsızlığı" nın sonucunda,komşuları giderek hayal kırıklığına uğradı ve endişe yarattı: Katar, bir tür Suudi vasal devletiydi ama o kendi öz zenginliklerinin kendi başına bağımsız bir rol oynamak için yarattığı özerkliği kullandı.Dahası, Katar'ın doğal gaz çıkışı Suudi Arabistan'ın hakim olduğu petrol kartelinin OPEC'in icerisinde "dolaşımdan özgür" ve siyasi baskıya da neden oldu.
Bunu fırsat ABD Başkanı Donald Trump'ın Suudi Arabistan'ı ziyaret ederek,"Tüm vicdan" ülkelerini İran'ı soyutlamaya çağırdığında geldi. Katar kamuoyu karşı geldiğinde, hükümetin daha sonra yaptığı açıklamada, saldırının bir ürünü olduğunu ve Suudi liderliğindeki cezanın ardından geldiğini söyledi. Kuşkusuz, Trumpın bir dizi tweet atması, Katar'ın tecritine (belki de küçük bir ulusun içinde bir ABD üssünün bulunduğunu unutarak) "resmi açıklamalar" üzerinde iki katına çıktı.
Trump, Katar'ın tecrit edilmesinin sebebinin "terör korkusunu sona erdirmek" olduğunu tweetliyorsa,ABD, dünyadaki terörizmin en büyük destekçisi olan Suudi Arabistan ile 100 milyar dolarlık bir anlaşma imzalamış olsa bile, o zaman gerçekten de Trump tarafından desteklenen "anlatı" tamamen reddedilecek.
Katar, komşuları kendi başlarına emtia talebinde bulunmaya başladıklarında, küçücük devlete tüm kaldıracı vererek hakim ve en düşük maliyetli üreticiydi. Körfez ülkelerinde doğal gazın elektrik ve enerji sanayii üretme talebi büyüyor. Araştırmaya göre, daha yüksek maliyetli LNG ithalatına başvurmak ve yerden çıkarmak pahallı zorlu evsel gaz oluşumlarını araştırmak zorunda kalıyorlar. Katar'ın gazı dünyadaki en düşük ekstraksiyon masraflarına sahip.
Doğal gazın Katar izolasyonunun kaynağı olup olmadığı Suudi Arabistan ve İran'ın bir sonraki adımına bağlı olacaktır. Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır ile birlikte Suudi Arabistan, boru hattı ve LNG yoluyla Katar gazına oldukça bağımlıdır. Özellikle Katar'dan BAE'ye boru ile çalışan gaz tedariklerine herhangi bir sıkıntı yaşanmadı. BAE, Yunus boru hattı(Dolphin pipeline) üzerinden Katar borusu hattı üzerinden günde 1.8 milyar kübik feet tüketiyor ve komşusu ile LNG satın alma anlaşmaları yapıyor ve tazminat önlemlerine karşı iki kat daha maruz kaldığını, sanayi kaynakları ve ticaret yapanlar dikkat çekti. Dolphin'den bugüne kadar yapılan akışlar etkilenmedi ancak BAE'yi yerli talebin tavanlandığı gibi LNG tedariğini aramaya zorlayarak kısmi kapanma bile küresel gaz pazarlarında dalgalanabilecek.Katar’ın LNG gemilerinden 6sı, BAE’de Fujairah’da demirli ve oradan ayrılmaları gerekebilir. Katar ile bazı Arap ülkeleri arasında yaşanan krizin dünya genelinde sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) piyasalarını etkileyebilecek.
Kısacası, Katar son 20 yılda bölgedeki en büyük doğal gaz üreticisi oldu ve yalnızca Rusya'nın Gazprom'u Katar'ın LNG ihracatındaki nüfuzuna meydan okuyabilecek pozisyonda.
Katar'a yöneltilen suçlama teröre destek ve İran'la işbirliği ancak arkasında bir neden daha var: Doğalgaz.
Katar’ın boru hattı projeleri, bölgeye ucuz gaz vermemesi, gaz parası ile kendisine özel bir ayrı politika geliştirmesi.
Katar, dünyanın en büyük LNG ihracatçısıdır; 2016 yılında 78Mt ihraç ederek,Global LNG arzının yaklaşık% 30'unu tedarik etmiştir...Yani dünyanın 3/1 i Katardan LNG gaz satın alıyor.
Resmi öyküye göre, Suudi liderliğindeki bir koalisyonun Katar ile diplomatik ve ekonomik ilişkileri kısıtladığı en yeni Körfez krizinin herkesin şaşkına dönmesi ve hayret uyandıran nedeni şu:
"Katar, teröristleri finanse ediyordu ve Trump'ın yaptığı Suudi Arabistan ziyaretinden sonra, terörizmin maddi desteğini öngören ve FT'nin(Financial Times) Katar'ın doğrudan İran ve El-Kaide kaynaklarına 1 milyar dolarlık kaynak ayırdığını rapor etmesinin ardından, Suudi Arabistan, son yıllarda hem Şii İran'a hem Rusya'ya karşı ideolojik açıdan kabul edilemez bir öneri yapan "haydut" komşusuna sahipti"
Peki kriz nasıl başladı?
Dünyanın en büyük doğalgaz kaynaklarından birine sahip olan Katar ile İran'ın 2013'den bu yana ilişkileri iyi durumda. Bu durum ABD ve Suudi Arabistan'ı etkiliyordu çünkü 2013'te kurulan bu ittifak bölgedeki dengeleri değiştirebilirdi.
Katar bir süredir komşuları tarafından teröre verdiği destek nedeniyle eleştiriliyordu. Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA'ya göre Katar, bölgede istikrarı tehdit eden Müslüman Kardeşler, DEAŞ ve El Kaide'nin de dahil olduğu birçok terörist ve mezhepçi grubu kucaklıyor.
Aslında kriz Mısır'da seçilmiş Cumhurbaşkanı'nın darbeyle devirlmesinden sonra yavaş yavaş baş gösterdi. Katar'ın DEAŞ ve El Kaide'ye veridiği öne sürülen destek konusunda doğrudan bir kanıt bulunmasa da, Katar'ın Müslüman Kardeşler ve Filistin'in Gazze Şeridi'nde yönetimde olan Hamas örgütlerine verdiği destek gizli değil.
Diplomatik patlamanın arkasındaki asıl sebep çok daha basit olabilir ve bir kez daha uzun süren ve tartışmalı olan Katar'ın bölgesel doğal gaz egemenliğiyle ilgisi var.
Birçoğunun (2012 yılına kadar geriye dönen kanıtlarla birlikte), uzun süredir devam eden Suriye'nin vekâleten savaşının nedenlerinden birinin rekabet eden doğalgaz boru hatlarına kıyasla daha karmaşık olmadığı yönünde spekülasyon yaptığını hatırlayın;Katar, kendi boru hattını geçmek için Avrupa'yı geniş doğal gaz yataklarına bağlamaya hevesli olurken, bunun Gazprom'un Avrupa LNG arzının tekelini tehlikeye atacağı düşünülürse,Rusya bu stratejiye en başından beri sıkı ve şiddetle başvurmuştu ve Putin'in Esad rejimine verdiği kesin destek ve Kremlin'in Suriye hükümetinin bir kukla rejimiyle değiştirilmesini önleme arzusunu açıkladı.
Körfez krizinin arkasındaki "resmi öykü"de Suudi Arabistan'ın Katar'ı tecrit etmesini ve anlaşmazlığın uzun geçmişini ve gelecekte sürecek olan geleceği en iyi doğal gazla açıklar.
Anlaşmazlığın kaynağı olan doğal gazın nedenleri sayısızdır ve 1995 yılında başlar.Küçük çöl yarımadası, dünyanın en büyük rezervuarından ilk sıvı doğal gaz sevkıyatını yapmak üzereyken, Katar'ın neredeyse tamamını sağlayan Offshore Kuzey Gaz Sahası, İran ile paylaşılıyor,(Suudi Arabistan'ın nefret ettiği rakip)
Ardından gelen servet, Katar'ı, kişi başı $130.000 dolarlık bir gelirle dünyanın en zengin ulusuna değil aynı zamanda dünyanın en büyük LNG ihracatçısına çevirdi. Körfez İşbirliği Konseyi'ndeki gaz odağı petrol üreten komşularından ayrı ayarlandı.Pazartesi günkü Şikayet bildirgesinde Katar'ı diplomatik ilişkileri kesip sınırı kapatırken "ülkedeki kardeşlerinin uzantısı" olarak nitelendiren Suudi Arabistan'ın egemenliğinden kopmasına izin verdi.
Yıllar geçtikçe,Katar, Rusya'nın boru hattının Suriye'yi geçmesine izin vermeyeceğini ve sonuç olarak stratejik olarak Rusya yanlısı bir yönde dönmesini kabul etti.
Katar'ın egemen VARLIK fonu geçen yıl, Katar'ın bölgedeki ABD'nin en büyük askeri üssü olan ABD Merkez Komutanlığına ev sahipliği yapmasına rağmen, Rusya'nın devlete bağlı Rosneft Petrole $2.7 milyar dolar yatırım yapma kararı aldı. Katar varlık fonunun Rus petrol şirketi Rosneft’de, Hollanda’nın devi Royal Dutch Shell’de ve Fransız petrol devi Total gibi birçok uluslararası şirkette yatırımları bulunuyor. Bu özel nokta, Katar'ın bölgedeki bir Rusya-İran-Suriye ekseninin çok daha aktif bir destekçisi haline geldiğine dair korkuları, bunun İran'a yönelik son mali ve ideolojik desteğini de eklemiş olabilir.
Bu küçük ulusun artan mali ve politik "bağımsızlığı" nın sonucunda,komşuları giderek hayal kırıklığına uğradı ve endişe yarattı: Katar, bir tür Suudi vasal devletiydi ama o kendi öz zenginliklerinin kendi başına bağımsız bir rol oynamak için yarattığı özerkliği kullandı.Dahası, Katar'ın doğal gaz çıkışı Suudi Arabistan'ın hakim olduğu petrol kartelinin OPEC'in icerisinde "dolaşımdan özgür" ve siyasi baskıya da neden oldu.
Bunu fırsat ABD Başkanı Donald Trump'ın Suudi Arabistan'ı ziyaret ederek,"Tüm vicdan" ülkelerini İran'ı soyutlamaya çağırdığında geldi. Katar kamuoyu karşı geldiğinde, hükümetin daha sonra yaptığı açıklamada, saldırının bir ürünü olduğunu ve Suudi liderliğindeki cezanın ardından geldiğini söyledi. Kuşkusuz, Trumpın bir dizi tweet atması, Katar'ın tecritine (belki de küçük bir ulusun içinde bir ABD üssünün bulunduğunu unutarak) "resmi açıklamalar" üzerinde iki katına çıktı.
Trump, Katar'ın tecrit edilmesinin sebebinin "terör korkusunu sona erdirmek" olduğunu tweetliyorsa,ABD, dünyadaki terörizmin en büyük destekçisi olan Suudi Arabistan ile 100 milyar dolarlık bir anlaşma imzalamış olsa bile, o zaman gerçekten de Trump tarafından desteklenen "anlatı" tamamen reddedilecek.
Katar, komşuları kendi başlarına emtia talebinde bulunmaya başladıklarında, küçücük devlete tüm kaldıracı vererek hakim ve en düşük maliyetli üreticiydi. Körfez ülkelerinde doğal gazın elektrik ve enerji sanayii üretme talebi büyüyor. Araştırmaya göre, daha yüksek maliyetli LNG ithalatına başvurmak ve yerden çıkarmak pahallı zorlu evsel gaz oluşumlarını araştırmak zorunda kalıyorlar. Katar'ın gazı dünyadaki en düşük ekstraksiyon masraflarına sahip.
Doğal gazın Katar izolasyonunun kaynağı olup olmadığı Suudi Arabistan ve İran'ın bir sonraki adımına bağlı olacaktır. Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır ile birlikte Suudi Arabistan, boru hattı ve LNG yoluyla Katar gazına oldukça bağımlıdır. Özellikle Katar'dan BAE'ye boru ile çalışan gaz tedariklerine herhangi bir sıkıntı yaşanmadı. BAE, Yunus boru hattı(Dolphin pipeline) üzerinden Katar borusu hattı üzerinden günde 1.8 milyar kübik feet tüketiyor ve komşusu ile LNG satın alma anlaşmaları yapıyor ve tazminat önlemlerine karşı iki kat daha maruz kaldığını, sanayi kaynakları ve ticaret yapanlar dikkat çekti. Dolphin'den bugüne kadar yapılan akışlar etkilenmedi ancak BAE'yi yerli talebin tavanlandığı gibi LNG tedariğini aramaya zorlayarak kısmi kapanma bile küresel gaz pazarlarında dalgalanabilecek.Katar’ın LNG gemilerinden 6sı, BAE’de Fujairah’da demirli ve oradan ayrılmaları gerekebilir. Katar ile bazı Arap ülkeleri arasında yaşanan krizin dünya genelinde sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) piyasalarını etkileyebilecek.
Kısacası, Katar son 20 yılda bölgedeki en büyük doğal gaz üreticisi oldu ve yalnızca Rusya'nın Gazprom'u Katar'ın LNG ihracatındaki nüfuzuna meydan okuyabilecek pozisyonda.
Comments
Post a Comment