AB, 2027 yılına kadar Rusya'nın tüm fosil yakıt ithalatını ortadan kaldırma hedefine nasıl ulaşabilir?

Avrupa Birliği, 2027 yılına kadar Rusya'nın tüm fosil yakıt ithalatını ortadan kaldırma taahhüdünde bulundu. Petrol ve kömüre uygulanan yaptırımlarla birlikte ilerleme sağlandı. Göze çarpan istisna, AB'nin Rusya'ya daha fazla bağımlı olması nedeniyle şimdiye kadar kısıtlamalar getirmekten kaçındığı doğal gazdır. Bununla birlikte, boru hattı gazı ithalatı, Rusya'nın gaz arzını silahlandırmasının ardından beşte dört oranında düştü.

Rusya'nın AB'ye sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatı Ukrayna'nın işgalinden bu yana arttı. AB'nin bu LNG ithalatı için tutarlı bir stratejiye ihtiyacı var. Ancak AB, Rus LNG'si olmadan da idare edebilir. Beklenen etkiler, Rus boru hattı gazının kuruduğu 2022'de hissedilenlerle karşılaştırılamaz. Bölgesel etki, Rus LNG'sinin toplam gaz arzında en yüksek paya sahip olan İber Yarımadası için en önemli olacaktır. Bu arada, küresel LNG pazarı sıkışık ve Rusya'nın artık Avrupa'ya girmeyen kargolar için yeni alıcılar bulacağını tahmin ediyorum.

AB yöneticileri, AB'nin önündeki seçenekleri tartışıyor. Bekle ve gör, herhangi bir eylemin 2027'ye kadar ertelenmesi anlamına gelirken, yumuşak yaptırımlar ek alımları caydırır ancak uzun vadeli sözleşmeleri bozmaz. Bunun yerine, güvenilmez ve hasım bir varlığa maruz kalmayı azaltmak ve AB tüketicilerinin Rus devletini finanse etme kapsamını sınırlamak için Rus LNG'sine AB ambargosu getirilmesini savunuyoruz. Ambargo, yalnızca sınırlı hacimlerde ve piyasa fiyatlarının altında AB Enerji Platformu aracılığıyla koordine edilmeleri halinde alımlara izin verecek şekilde tasarlanabilir. Buna, AB veya G7 aktarma, sigorta veya nakliye hizmetlerini kullanan Rus LNG kargolarına bir fiyat sınırının uygulanması eşlik edebilir.

Avrupa Birliği'nin 2027 yılına kadar Rusya'nın tüm fosil yakıt ithalatını ortadan kaldırma hedefi var. Rusya'nın AB'ye doğal gaz boru hattı ihracatını azaltma kararının da yardımıyla hızlı ilerleme kaydedildi. Bununla birlikte, AB'nin Rusya'dan sıvılaştırılmış doğal gaz ithalatı dikkate değer ölçüde sabit kalmıştır. AB'ye ithalatı yasaklanan ürünler listesine Rus LNG'sinin eklenmesiyle ilgili tartışmalar sürüyor.

2022 yılı boyunca Rusya, AB'ye doğal gaz boru hattı ihracatını istikrarlı bir şekilde kesti, ancak hacim olarak çok daha küçük olan LNG ihracatını azaltmadı. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonraki yıl, AB'ye yapılan LNG ihracatının değeri 12 milyar Euro idi. Mevcut durumdan kesin bir değişiklik olmazsa AB, savaşın ikinci yılında Rusya'ya 9 milyar Euro daha ödeyebilir.

Buna göre, Mart 2023'te Avrupa Birliği, üye devletlerin Rusya'dan LNG ithalatını engellemesine izin verecek bir mekanizma geliştirmeye başladığını açıkladı. Bu, AB ülkelerine Rus şirketlerinin LNG ithalat altyapısı için rezervasyon yapmasını engelleme izni verilerek yapılacak. Bu, Rus şirketlerinin AB'de gaz depolama kapasitesi rezerve etmelerinin engellendiği ve daha sonra kasıtlı olarak boş bıraktıkları duruma benzer bir yaklaşımdır. Bu yazının yazıldığı sırada, bu teklif kesinleşmiş değil ve Rus menşeli LNG ithal etmek amacıyla ithalat kapasitesi rezervasyonu yapmak isteyen Rus olmayan şirketleri nasıl etkileyeceği açık değil.

Bu bağlamda, AB'nin kullanabileceği dört farklı seçeneği özetlemek gerek; İlk 'bekle ve gör'de AB, Rus LNG'sini ithal etmeye devam edecek ve yaptırımları uygulamak için LNG piyasalarının daha az sıkı olduğu bu on yılın ikinci yarısına kadar bekleyecektir. İkinci yaklaşım olan "yumuşak yaptırımlar", AB-Rusya LNG ticaretinin büyük kısmının temelini oluşturan uzun vadeli sözleşmeleri önemli ölçüde etkilemeden Rus LNG ithalatını azaltmak için kısmi bir çaba gerektirecektir. 3. yaklaşım Tam bir "AB ambargosu" senaryosu altında, Rus LNG'sine yönelik yaptırımlar, şirketleri uzun vadeli sözleşmelerde mücbir sebep ilan etmeye zorlayacak ve hiçbir Rus LNG'si AB'ye girmeyecektir. Dördüncü yaklaşım olan "AB Enerji Platformu teklifiyle AB ambargosu", bloğun mevcut ticaret yapısını parçalamasına ve müzakere için tek bir taraf olarak masaya dönmesine neden olacaktır.

Bu, Ukrayna'daki duruma bağlı olarak zamanla aşamalı olarak kullanımdan kaldırılacak olan sınırlı miktarlarda Rus LNG'si satın almak için teklifler verebilecek ortak gaz alımı için yeni AB Enerji Platformu aracılığıyla yapılabilir. Bu yaklaşım, aktarmalar, gemiler ve nakliye sigortası dahil olmak üzere AB veya G7 hizmetlerine dayanan Rusya'nın LNG ithalatına bir fiyat sınırı getirilmesiyle tamamlanabilir.

Seçenekleri değerlendirmek için, LNG'nin (Rusya'dan gelenler dahil) Avrupa'nın gaz karışımında oynadığı artan role bakmak gerek. AB'nin Rus LNG'si olmadan idare edip edemeyeceğini belirlemek için, gaz dengeleri ve depolama üzerindeki etkiyi nicel olarak değerlendirerek, Rus LNG ithalatının sona ermesinin AB üzerindeki etkilerini değerlendiriyoruz. Rusya üzerindeki etkileri araştırırken, uzun vadeli sözleşmeler ve çok uluslu Yamal sıvılaştırma tesisi ile karakterize edilen Rusya'dan AB'ye yapılan LNG ihracatının doğasını tartışıyoruz. Son olarak AB yöneticileri, AB'nin önündeki seçeneklerin küresel LNG pazarları ve Rusya üzerindeki etkilerini tartışıyor.

AB ambargo senaryosunda, Rus LNG'sinin tamamı AB'ye akışını durduracaktır. Bu, AB Enerji Platformu teklif senaryosunda da geçerli olabilir ve Rusya'nın ihracatı engellemeyi seçmesi durumunda AB kararlarından bağımsız olarak gerçekleşebilir. Bu nedenle, AB gaz dengelerinin ve depolamasının gelişimini modelleyerek, İber Yarımadası ve AB'nin geri kalanı (AB25) için ayrı bir analiz gerçekleştirerek Rusya'nın LNG tedarikinin derhal durdurulmasının etkisini değerlendiriyorum.Temel senaryoma göre, talep azalması beş yıllık ortalamanın yüzde 15 altında kalmaya devam edecek. Bu, Mart 2024'e kadar %15'lik bir talep azaltma hedefini sürdürmeye yönelik Mart 2023 AB Konseyi anlaşması ve gerçek talep azaltımlarına ilişkin son gözlemlerle uyumludur.

AB25, depolama tesislerini yaz aylarında herhangi bir Rus LNG'si olmadan doldurabilecektir, bunun tek sonucu, depolamanın tam kapasiteye ulaştığı anın biraz ertelenmesi olacaktır. Depolanan hacimler marjinal olarak daha hızlı tükenirken, AB25 ayrıca 2023-24 kışını yönetmek için önemli bir ek zorlukla karşı karşıya kalmayacak.

Her iki senaryoda da, kış ayları depolamada azalma görülmeye başlamadan önce depolamanın maksimum kapasiteye ulaşması dikkat çekicidir. AB, daha fazla depolama kapasitesine sahip olsaydı, 2023-24 kışına daha iyi hazırlanabilecekti. Bu bağlamda araştırılacak bir alan, Batı Ukrayna'daki gaz depolama sahalarının, hem AB'ye (büyük ölçüde doğu bölgeleri) hem de Ukrayna'ya fayda sağlayacak fazla gazı depolamak için ne ölçüde kullanılabileceğidir.

Devam eden diplomatik gerilimler nedeniyle bunu senaryolarıma dahil etmesem de, Cezayir'den boru hattı ithalatının artma olasılığını da not ediyorum. Bu nedenle AB25, Rus LNG'si olmadan rahat bir şekilde idare edebilecekken, İber Yarımadası'ndaki durum alternatif LNG kaynakları bulma yeteneğine bağlı olacaktır. Deniz yoluyla ticareti yapıldığı için, LNG kargoları bir şekilde karşılanabilir. Rus LNG'si AB'ye akışını durdurursa, AB alıcıları alternatif tedarik ararken Rusya bu LNG'yi başka yerde satmaya çalışacak. Teorik olarak, küresel pazar, daha az verimli ticaret yollarının neden olduğu ek bir sürtüşme katmanıyla yeniden dengelenmelidir. Bu, AB'nin Rus ham petrol ambargosunun etkisine benzer olacaktır.

Rus LNG'sinin AB'ye akışının durduğu herhangi bir senaryoda, bunun küresel piyasalar ve Rusya'nın gelirleri üzerindeki etkileri, Rusya'nın kargoları yeniden yönlendirme yeteneğine bağlı olacaktır. Rusya kargoları yeniden yönlendiremezse, pazardaki AB'den gelen ekstra talep, küresel LNG arzını geçici olarak daha sıkı hale getirme rekabetinde küresel LNG fiyatlarını yukarı itme etkisine sahip olacaktır.

AB için seçenekler

AB'nin Rusya'dan fosil yakıt ithalatını 2027'ye kadar aşamalı olarak durdurma hedefi, uzun vadeli sözleşmelerin bitiş tarihlerinden önce kesintiye uğratılacağı anlamına geliyor. Kesintiye uğramadıkça, Rus LNG kargoları AB'nin gaz arz güvenliğinin güvenilir bir bileşeni olarak kabul edilemez ve AB, bu akışların her an durabileceği ihtiyati varsayımı altında çalışmalıdır.

Bekle ve gör şeklindeki ilk senaryoda AB, Rusya'nın LNG ithalatına göz yummaya devam edecek. Küresel doğal gaz piyasaları, yeni bir sıvılaştırma projeleri dalgası devreye girdiğinden, on yılın ikinci yarısında daha iyi dengelenmelidir. AB, Rusya'nın fosil yakıt ithalatını sona erdirmek için son tarihi olan 2027'ye yaklaşırken, bir ambargo tartışılabilir. Bu seçenek ihtiyatlı bir seçenektir ve sıkı küresel LNG pazarlarını test etmekten kaçınır. Ancak bu, AB tüketicilerinin LNG için Rusya'ya milyarlarca avro göndermeye devam ettiği anlamına geliyor.

Bu arada yumuşak bir yaptırım senaryosu, Rusya'dan spot LNG ithalatını caydıracak ve nihayetinde engelleyecektir. Ayrıca, süresi dolan sözleşmelerin yenilenmesini ve Rusya ile yeni LNG sözleşmelerinin imzalanmasını da durduracaktır. Aynı zamanda şirketler, uzun vadeli sözleşmeler kapsamında ithal ettikleri gazın hacmi konusunda bir miktar esnekliğe sahiptir ve bu hacimleri mümkün olduğu kadar düşük tutmaları teşvik edilebilir. Ancak senaryo, mevcut uzun vadeli sözleşmeleri bozmaz. Sonuç olarak, AB, önemli miktarlarda Rus LNG'si ithal etmeye devam ederken, küresel pazardaki aksamalar sınırlı olacaktır. Bu senaryo, bu yazı yazılırken Avrupa Parlamentosu'na sunulan ve Rus şirketlerinin LNG ithalat kapasiteleri rezerve etmesini önleyecek olan teklife ilişkin yorumumuza en yakın olanıdır.

AB'nin Rusya menşeli LNG ithalatına (AB ambargo senaryomuz) açıkça yaptırım uygulaması daha önemli bir hamle olacaktır. Bu, ithalatçı firmaları mücbir sebep ilan etmeye ve mevcut uzun vadeli sözleşmelerden çıkmaya zorlayacaktır. Sonuç olarak AB, Rus LNG'sini ithal etmeyi bırakacaktır ve analizimiz, bloğun böyle bir kesintiyi yöneteceğini göstermektedir. Bununla birlikte, küresel LNG pazarları üzerinde bir etkisi olacaktır. Rus LNG'sinin AB'ye ihracatı, 2022'de toplam pazarın %3'ünden biraz fazlasını oluşturdu ve bu, maksimum arz şoku olacaktır. Küresel fiyatlardaki herhangi bir geçici artış, büyük ölçüde Rusya'nın kargoları doğuya yönlendirme kabiliyeti tarafından belirlenecektir.