Posts

Doğu Akdeniz’de doğal gaz mücadelesi..

Image
Doğu Akdeniz jeopolitik ve jeostratejik önemi giderek artan bir denizdir. Uluslararası ticaretin en önemli kavşaklarından biridir. Süveyş Kanalı üzerinden Hint Okyanusu'nu çevreleyen Asya, Afrika ve Uzak Doğu ülkelerine uzanan deniz ulaşım yollarının odak noktasıdır. Akdeniz hidrokarbon üreten bir bölge olmasının yanı sıra petrol ve gaz aktarımında da bir geçiş noktası olma eğiliminde olmuştur. Bu durum petrol ve gaz talebinde bulunan gelişmiş ülkelerin bölgeye olan ilgisini daha da artırmıştır. Bu gelişme petrol ve gaz sağlayan Orta Doğu ve Körfez ülkelerini de etkileyebilir. Dünya ölçeğinde jeopolitik ve jeoekonomik rekabet arttıkça Doğu Akdeniz'in hidrokarbonlar açısından bu konumu da artmaktadır. Aynı zamanda Avrupa-Atlantik güvenliğine yeni bir boyut katıyor. Özellikle Doğu Akdeniz'de tespit edilen hidrokarbon kaynakları, son dönemde nitelik ve nicelik olarak uluslararası ticaretin konusu haline gelmiştir. Bu tahminler ve araştırmalar, bölge ülkelerinin kaynaklarından

Doğu Akdeniz gaz boru HATTI projesi neden çöktü?

Doğu Akdeniz gaz boru HATTI projesi neden çöktü? East-Med, Doğu Akdeniz Boru Hattı Projesi’nin maliyetinin yaklaşık 20-25 milyar dolar civarında olması öngörülmektedir. Proje tamamlandığında, söz konusu maliyetlerin fiyatlara yansıtılması neticesinde Avrupa açısından doğal gaz alım fiyatlarının bugünkünden çok daha fazla olacağı tahmin edilmektedir. Mevcut durumda Avrupa son 10 yılın en düşük fiyatlarıyla doğal gaz temini sağlamaktadır. Hesaplamalar günümüzde Avrupa kıtasının doğal gaza çok uygun bir fiyatla ulaştığını göstermektedir. Öte yandan, East-Med projesi hayata geçirilirse, hesaplanan tüm maliyetlere ek olarak Avrupa’nın satın aldığı doğal gaz fiyatının şimdiye kıyasla iki kattan fazla olacağı tahmin edilmektedir. Dolayısıyla East-Med projesinin uygulanabilir olabilmesi için Doğu Akdeniz’deki kaynak fiyatlarının piyasa fiyatları ile rekabet edebilir seviyeye gelmesi şarttır. ABD Başkanı Biden yönetimi,diplomatik kanallardan Yunanistan’a “Planlanmakta olan ‘East Med’ projesinin

Doğalgaz Jeopolitiği: Doğu Akdeniz ve Türkiye

Image
Dünyadaki önemi gittikçe artan bir enerji tüketim kaynağı olan doğalgazın, diğer kaynaklara göre hâlihazırdaki kullanım miktarı dünya genelinde petrolden sonra ikinci sırada gelmektedir. Ülkeler açısından kaynak temininde çok önemli olan arz güvenliğinin sağlanmasında, ülkelerin doğalgazı temin ettikleri kaynakların çeşitliliği hayati önem taşımaktadır. Dünya doğalgaz rezervlerinin büyük bir kısmının bulunduğu ülkelere komşu olan bir coğrafi konumda bulunan Türkiye’nin dünya doğalgaz ticaretinde inkâr edilemez derecede önemli bir rolü bulunmaktadır. Türkiye coğrafi ve jeopolitik konumunun sağladığı avantajlarıyla Doğu’nun hidrokarbon kaynaklarının Batı’ya aktarılması yönünde ham petrol ve doğal gaz hatları konusunda adeta bir ticaret merkezi konumundadır. Bu konumdan kaynaklanan avantajın doğru ve etkil kullanılması, hem ülkemizin enerji arzı açısından hem de fiyati politikalarında belirleyici rol oynaması açısından önem taşımaktadır Doğu Akdeniz’deki Hidrokarbon Kaynaklarının Büyüklüğ

Doğu Akdeniz’de keşfedilmemiş gaz miktarı

Image
Mart 2010’de, çoğunlukla İsrail, Gazze Şeridi, Güney Kıbrıs ve Lübnan açıklarını kapsayan Levant Havzasının petrol ve gaz potansiyelinin değerlendirildiği çalışma söz konusu havzada teknik olarak çıkarılması mümkün fakat henüz keşfedilmemiş 4,8 milyar varil petrol (doğal gaz sıvıları dahil) ve 3,5 trilyon metreküp (tcm) doğal gaz bulunduğunu tahmin etmişti. Benzer şekilde, Mayıs 2010’da yayınlanan bir başka değerlendirmede ise Nil Deltası Havzasında teknik olarak çıkarılması mümkün fakat henüz keşfedilmemiş 7,7 milyar varil petrol (doğal gaz sıvıları dahil) ve 6,3 tcm doğal gaz bulunduğunu tahmin etmişti. Özetle, USGS’nin Nil Deltası Havzası ve Levant Havzasını kapsayan çalışmaları Doğu Akdeniz’de toplamda teknik olarak çıkarılması mümkün fakat henüz keşfedilmemiş 12,5 milyar varil petrol (doğal gaz sıvıları dahil) ve yaklaşık 10 trilyon metreküp doğal gaz olduğunu öngörmekteydi. Bu rakamlar “mean”, yani aritmetik ortalama sonuçlarını içermektedir. Yüzde 10, yüzde 90 ve yüzde 50 olası

Libya ile Türkiye arasında imzalanan tarihi anlaşmanın Jeopolitik ve Jeoekonomik Önemi

Libya ile Türkiye arasında imzalanan Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası, Türkiye'nin bölgede kıyı sınırı olan bir müttefikle masaya oturarak anlaşma imzalaması bakımından büyük bir stratejik öneme sahip. Anlaşmanın Türkiye açısından en önemli getirisi, iki ülkenin münhasır ekonomik bölgelerini tanımlayan bölgenin Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Mısır'ın arasında adeta bir 'kalkan' oluşturması. Türkiye'nin Libya ile yıllardır deniz yetki bölgesi konusunda masaya oturmak istediği bilinirken, anlaşmadan önce Libya Kara ve Deniz Hudut Komitesi'nin 18-19 Kasım 2019'da Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaret ile bu konudaki teknik çalışmalarda anlaşmanın önü açılmıştı. Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin Türkiye'nin Akdeniz'deki haklarını göz ardı eden bir yaklaşımla Türkiye'yi 41 bin kilometre karelik bir alana sınırla çabası bu anlaşma ile tarihe karışmış oldu. Yunanistan ve GKRY tarafından çi

Türkiye’nin gaz ticaret merkezi olabilmesinin arka planında neler var?

Günümüzde Amerika kaya gazıyla Avrupa’ya girmek ve Rus gazının yerini almak istiyor. Halen ABD’nin Asya ve Hazar bölgesinde etkinliği yok, bölgede kaybolan rolü sebebiyle de enerji politikaları değişmiş durumda. Eğer Türkiye, yeni dünya düzeninde oluşan yapıda kendini iyi konumlandırırsa Hazar enerji kaynaklarının kapısı Anadolu’ya da açılabilir. 2022 yılında Rusya’dan 165 milyar m3 gaz alan Avrupa’nın depoları %50'si dolu. Batı şu anda Ruslardan doğal gaz almak yerine; (1) Sıvılaştırılmış doğal gaza (LNG) başvuruyor özellikle ABD ve Mısır’dan LNG trafiği başlattılar. Kendi aralarında EMFG çalışıyor. (2) Doğal gaz yerine kömür kullanmaya başladılar. Kapanan kömür santralleri ve nükleer santraller tekrar açılıyor.  (3) Yenilenebilir (güneş, rüzgar vb.) enerji kullanımını artırmaya çalışıyorlar. Batı, Rusların doğal gazı yerine ayrı bir enerji jeopolitiği geliştiriyorlar. Rusya’dan sonra kapasitesi olan alternatifler İran, Katar ve Türkmenistan. Özellikle Katar ve Mısır doğal gazını

NAVTEX (Navigasyon Teleks) Nedir?

Image
NAVTEX, denizcilere, meteoroloji tahminleri, seyir bilgileri, aciliyet, emniyet ve denizde çalışma yapılan sahalar hakkında bilgi veren haberleşme cihaz sistemidir. Ülkelerin Deniz Kuvvetleri, yapacağı eğitim ve tatbikatların bilgisini önceden duyurarak bu sahalara girilmemesi konusunda uyarılarda bulunuyor. Denizcilerin kullanmakta oldukları önemli bir cihaz olan NAVTEX, seyir halindeyken pek çok verinin alınmasına da olanak sağlamaktadır. Mesaj içeriklerindeyse meteoroloji uyarılarından, gemi kazalarına kadar farklı bilgiler bulunabiliyor. Ülkeler, kendi kıta sahanlıkları içerisinde yaptıkları askeri tatbikat veya özel araştırmaları da denizcilere NAVTEX üzerinden bildirebiliyor. Bu kapsamda uyarıları her ülkenin yetkili birimleri tarafından yayımlanıyor. Türkiye’de de yayınlar İstanbul, İzmir, Antalya ve Samsun merkezli olarak Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Daire Başkanlığı tarafından yapılıyor. NAVTEX uyarıları, denizcilere ücretsiz olarak sunuluyor. N