Cemal ASLAN - Dogu Akdeniz Petrol & Gaz ve Enerji Panaroma

Doğal gaz keşifleri ve para kazanma planları denizcilik anlaşmazlıklarını alevlendirdi ve Doğu Akdeniz çevresinde yeni diplomatik ve askeri ortaklıklar kurulmasına ivme kazandırdı. Ancak daha yakından bakıldığında bu olayların bölgedeki mevcut jeopolitik rasyonelliklere, tahayyüllere ve çatışmalara aşılandığı ortaya çıkıyor. Mısır ve İsrail enerji bakanları, Leviathan gaz sahasını Mısır'ın LNG terminallerine bağlayacak bir boru hattı inşa etme konusunda anlaştılar. Kıbrıs ve Yunanistan, kendi katılımları olmaksızın herhangi bir Mısır-Türkiye MEB sınırlandırma anlaşmasına karşı çıkıyorlar ve bu durum da aynı şekilde Türkiye tarafından reddediliyor. Yunanistan ve Türkiye yüksek alarma geçmiş durumda ve açık denizdeki doğal gaz ve denizcilik haklarına dokunabilecek her şey anında tepkilere yol açıyor. Yunanistan, Türkiye karşıtı ekseni benimserken, Türkiye, Doğu Akdeniz'deki konumunu güçlendirmek için hem Kıbrıs sorununu hem de Libya çatışmasını kullandı. Şubat 2021'de Mısır, ...

 Yaklaşık 10 yıldır, Doğu Akdeniz'deki yeni doğal gaz rezervlerinin işletilmesi, üretici ülkeler için önemli ekonomik sonuçlar doğurdu ve bölgenin uluslararası gaz pazarındaki konumunu yükseltti.  Mısır, önemli rezervleri ve ihracat altyapısıyla hâlâ sektöre hakim durumda, ancak İsrail üretimi bölgenin ihracatını giderek daha fazla etkiliyor. 2023 yılı, düşük fiyatlar ve Avrupa'dan gelen talep nedeniyle sektör açısından pek de olumlu bir yıl olmadı. Avrupa pazarında fiyatlardaki mevcut düşüşe rağmen bu eğilimin önümüzdeki yıllarda da devam etmesi muhtemel. Bunun ötesinde, görünüm daha belirsiz: Küresel gaz üretim kapasitelerinin önemli ölçüde artması beklenirken, bu doğal gaza geçişteki rolünün zorlanması muhtemeldir. Mısır ve İsrail, Doğu Akdeniz'in en büyük iki doğal gaz üreticisidir. Mısır, özellikle 2015 yılında Zohr gaz sahasının keşfedilmesi sayesinde yaklaşık 2,13 trilyon metreküp ile en büyük rezerve sahip ülke konumundadır. İsrail'in 2022 yılı itibarıyla 1.087 ...

Doğu Akdeniz hidrokarbon kaynaklar ı üreten bir bölge olmasının yanı sıra petrol ve gaz aktarımında da bir geçiş noktası olma eğiliminde olmuştur. Bu durum petrol ve gaz talebinde bulunan gelişmiş ülkelerin bölgeye olan ilgisini daha da artırmıştır. Bu gelişme petrol ve gaz sağlayan Orta Doğu ve Körfez ülkelerini de etkileyebilir. Dünya ölçeğinde jeopolitik ve jeoekonomik rekabet arttıkça Doğu Akdeniz'in hidrokarbonlar açısından bu konumu da artmaktadır. Aynı zamanda Avrupa-Atlantik güvenliğine yeni bir boyut katıyor. Özellikle Doğu Akdeniz'de tespit edilen hidrokarbon kaynakları, son dönemde nitelik ve nicelik olarak uluslararası ticaretin konusu haline gelmiştir. Bu tahminler ve araştırmalar, bölge ülkelerinin kaynaklarından kaynaklanan israfı ifade etmeye olan ilgisini büyük ölçüde artırdı. Doğu Akdeniz’deki doğal gaz mücadelesinin temelinde doğal gaz yatmaktadır. Keşfedilen doğal gaz rezervleri, bölgede bazı ülkelerin doğal gaz dengelerini değiştirip ekonomik gelişmelerine ...

Doğu Akdeniz gaz boru HATTI projesi neden çöktü? East-Med, Doğu Akdeniz Boru Hattı Projesi’nin maliyetinin yaklaşık 20-25 milyar dolar civarında olması öngörülmektedir. Proje tamamlandığında, söz konusu maliyetlerin fiyatlara yansıtılması neticesinde Avrupa açısından doğal gaz alım fiyatlarının bugünkünden çok daha fazla olacağı tahmin edilmektedir. Mevcut durumda Avrupa son 10 yılın en düşük fiyatlarıyla doğal gaz temini sağlamaktadır. Hesaplamalar günümüzde Avrupa kıtasının doğal gaza çok uygun bir fiyatla ulaştığını göstermektedir. Öte yandan, East-Med projesi hayata geçirilirse, hesaplanan tüm maliyetlere ek olarak Avrupa’nın satın aldığı doğal gaz fiyatının şimdiye kıyasla iki kattan fazla olacağı tahmin edilmektedir. Dolayısıyla East-Med projesinin uygulanabilir olabilmesi için Doğu Akdeniz’deki kaynak fiyatlarının piyasa fiyatları ile rekabet edebilir seviyeye gelmesi şarttır. ABD Başkanı Biden yönetimi,diplomatik kanallardan Yunanistan’a “Planlanmakta olan ‘East Med’ projesinin...