Türkiye'de Gaz Merkezi 2024'te Kurulacak..

Türkiye'de Gaz Merkezi 2024'te Kurulacak..

Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Türkiye'de doğal gaz merkezi kurulmasına yönelik projede yol haritasının yakın zamanda onaylanacağını belirterek, "Projenin 2024'te hayata geçeceğini umuyoruz." dedi.

Novak, Rus devlet kanalı Rossiya 24'e verdiği mülakatta, enerji sektöründeki gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Avrupa'da yaşanan bazı gelişmelerin enerji sektöründe önemli etkileri olduğunu aktaran Novak, "Avrupa'da doğal gaz tüketiminin 2021'den bu yana 100 milyar metreküpten fazla azaldığını görüyoruz. Tüketimlerin 2021'de 609 milyar metreküpten, bu yıl 490 milyar metreküpe gerilemesi bekleniyor." diye konuştu.

Novak, söz konusu düşüşün, Avrupa'da gübre, kimya ve metalürji gibi doğal gaz tüketen sanayilerin üretimi azalttığına işaret ettiğini vurgulayarak, "Aynı zamanda şirketlerin, ABD gibi enerji kaynaklarının daha ucuz olduğu pazarlara gittikleri anlamına da geliyor." dedi.

TÜRKİYE'DEKİ DOĞAL GAZ MERKEZİ 2024'TE HAYATA GEÇİRİLECEK

Rus enerji sektörünün istikrarlı şekilde çalışmaya devam ettiğini ve bütçeye katkı sağladığını kaydeden Novak, "Rusya Maliye Bakanlığı tahminlerine göre petrol ve doğal gaz gelirleri bu yıl yaklaşık 9 trilyon ruble (yaklaşık 98 milyar dolar) seviyesinde gerçekleşecek ve bu da 2021 seviyesine yakın." diye konuştu.

Küresel petrol fiyatlarının bu yıl büyük oranda istikrarlı bir seyir izlediğini dile getiren Novak, Brent petrolün varil fiyatının gelecek yıl 80 ila 85 dolar arasında seyredebileceğini söyledi.

"YOL HARİTASI KONUSUNDA ANLAŞTI"

Türkiye'de kurulması planlanan doğal gaz merkezine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Novak, şu ifadeleri kullandı:

"Ortaklarımızla uygun bir yol haritasının hazırlanması konusunda anlaştık ve bu da yakın zamanda onaylanacak. Söz konusu yol haritası çerçevesinde projenin uygulanmasına başlayacağız. Türk ortaklarımız deneyimlerimizi öğrenmek için yakında St. Petersburg'u ziyaret edecekler ve bunun, Türkiye'de bir elektronik platform ve merkez kurmak için yararlı olacağından eminim. Türkiye'deki elektronik ticaret platformunun Güneydoğu Avrupa için gaz fiyatı kotasyonunun oluşturulmasını hedefleyecek. Projenin 2024'te hayata geçmeye başlamasını umuyoruz."

Türkiye'de gaz dağıtım merkezi fikri ilk olarak Ekim 2022'de Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından ortaya atılmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bu fikre büyük ilgi duyduğunu ifade etti.

Ülkenin doğalgaz merkezi olma çabaları Eylül 2023'te Putin ve Erdoğan'ın Soçi'de buluşmasıyla yeniden ortaya çıktı. Toplantıda, Rus enerji şirketi Gazprom ile Türkiye Petrol Boru Hatları A.Ş. BOTAŞ arasında bir yol haritasına atıfta bulunuldu ve bir sonraki adım olarak ortak bir çalışma grubu kurulması planlandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 13 Ekim 2022'de Kazakistan'ın başkenti Astana'da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la yaptığı görüşmede, Türkiye'ye yeni bir doğalgaz boru hattı inşa edilmesi teklifini ortaya koydu. Putin, Ankara'yı Rus gazının Avrupa'ya ulaştırılmasında güvenilir bir ortak olarak övdü ve Türkiye'yi Rus gaz tedariki için gelecekteki yeni bir merkez olarak tanıttı. Planların gerçekleşmesi halinde Türkiye'de bir gaz ticaret ve dağıtım merkezi kurulacak. Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak daha ayrıntılı bilgi vererek Moskova'nın Türk Akımı boru hattının ilave hatlarını inşa etmek istediğini de sözlerine ekledi.

Putin'in teklifi, Eylül ayında meydana gelen patlamaların Rusya'dan Almanya'ya uzanan Kuzey Akım 1 boru hattını öngörülebilir gelecekte kullanılamaz hale getirmesinin ardından geldi. Rusya, Baltık Denizi'ndeki hasar gören boru hattını onarmak yerine, tedarikini Karadeniz üzerinden Türkiye'ye yönlendirmeyi planlıyor.

Gazprom CEO'su Alexei Miller, Rus devlet televizyonunda, yıllar süreceğini tahmin ettiği Kuzey Akım boru hatlarını onarmak yerine, tedariki yeniden yönlendirmenin daha kolay olacağını açıkladı. Miller'e göre, boru hatlarının büyük bir kısmının değiştirilmesi gerekeceğinden Kuzey Akımı boru hatlarının onarımı zor olacaktır; bu, deniz tabanında teknik açıdan karmaşık bir işlemdir. Miller, Avrupa Rusya'ya karşı yaptırımları desteklediği sürece Kuzey Akımı boru hatlarını onarmanın mümkün olmadığını düşündüğünü de sözlerine ekledi.

Erdoğan, Putin'in teklifini memnuniyetle karşıladı ve olası gaz dağıtım merkezinin Türkiye'nin Avrupa yakasında, Trakya'da, Bulgaristan ve Yunanistan sınırlarına yakın bir yerde konumlandırılmasını önerdi. Türkiye, uzun süredir devam eden doğal gaz merkezi olma hedefini gerçekleştirme fırsatı görüyor. Türkiye Cumhurbaşkanı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına derhal hazırlıklara başlaması talimatını verdi. Türkiye, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Adalet ve Kalkınma Partisi'nin yirmi yıl önce iktidara gelmesinden bu yana en derin ekonomik krizle boğuşmakta olduğu göz önüne alındığında, Rusya'nın teklifi özellikle iyi zamanlanmış.

Bölgesel bir doğal gaz merkezi, Avrupa'nın enerji arzının yanı sıra Türkiye'nin güvenliğine de katkı sağlayacaktır. Avrupa büyük ölçüde doğal gaza ve çoğunlukla Rusya'dan yapılan ithalata bağımlıdır. Bununla birlikte, Rusya-Ukrayna savaşının ardından AB, 2027 yılına kadar Rusya'nın tüm fosil yakıt ithalatını azaltmayı planlıyor.

Dip Not: TürkAkım boru hattı projesi, her biri 15,75 milyar metreküp/yıl'a kadar taşıma kapasitesine sahip iki paralel boru hattından oluşuyor. Boru hatları, Rusya'nın gaz sahalarından Türkiye'ye gaz taşıyor. Birinci boru hattı Türkiye'ye doğal gaz sağlıyor, ikinci boru hattı ise Güneydoğu Avrupa'ya uzanıyor.