Cemal ASLAN - Dogu Akdeniz Petrol & Gaz ve Enerji Panaroma

Daha da ötesinde devletlerin doğal gaza olan ihtiyaç ve bağımlılığı, küresel sistemde nasıl bir politika izleyeceğine ilişkin önemli ipuçları vermektedir. Küresel doğal gaz arzının önemli aktörlerine komşu olan ve bu doğal gazın tüketicilere en az maliyetle kesintisiz ulaştırılmasını sağlayacak jeostratejik ve jeoekonomik güzergâhta bulunan Türkiye, doğal gaz jeopolitiğinin en önemli aktörlerinden biri haline gelmiştir. Türkiye’nin yakın çevresinde meydana gelen çatışmalar enerji arzının uluslararası pazarlara ulaşması için bazı riskler ve fırsatları birlikte sunmaktadır. Türkiye, Arap coğrafyasında 2010 yılının Aralık ayında Tunus’ta başlayan isyan dalgası ile yakın çevresindeki İslâm coğrafyasında köklü değişikliklerin olduğu bir döneme girmiştir. Arap Baharı adı verilen bu halk hareketlerinin 2011 yılı Mart ayından itibaren Suriye’ye sıçramasıyla terörizme karşı meşru müdafaa, insan güvenliği ve koruma sorumluluğu kapsamında Suriye sınırında güvenli bölgeler oluşturmak maksadıyla ha

Doğu Akdeniz’de  Doğal Gaz Denklemi Haziran 2022’de Doğu Akdeniz Gaz Forumu kapsamında Mısır, İsrail ve Avrupa Birliği (AB) arasında başkent Kahire'de doğal gazın taşınması ve ihraç edilmesi için üçlü anlaşma imzalandı. Bu anlaşmanın daha da genişletilmesi amacıyla İsrail, Akdeniz'deki Tamar Sahası'ndan Mısır'a doğal gaz ihracatının artırılmasına onay verdiğini açıkladı. Aslında İsrail’in söz konusu sahasındaki doğal gazın artırılmasına onay vermesi Kahire-Tel Aviv arasındaki siyasi ilişkilerin güçlenmesini ve Mısır üzerinden Avrupa’ya doğal gaz ihracatını artırmayı amaçlıyordu. Ayrıca, Tel Aviv’in Filistin’e yönelik izlediği saldırgan tutumuna rağmen İsrail; Mısır ve Ürdün’e yıllık ürettiği 28 milyar metreküp doğal gazın neredeyse 3'te 1'ini ihraç ediyor. İsrail’in 2022 verilerine göre İsrail doğal gazının %63’ü Mısır’a, %37’si ise Ürdün’e satılıyor. İsrail’in Ürdün’e ihraç ettiği doğal gaz ülkedeki iç piyasada tüketiliyor. Mısır ise İsrail'den aldığı doğal

Türkiye açısından Avrupa Birliği’nin bir aktör olarak Türk-Yunan ilişkilerinde etkinliğini göstermesi bu ülkenin 1981 yılından itibaren örgüte tam üye olmasıyladır. 1981 yılında Yunanistan’ın Avrupa Birliği’ne (AET) tam üye olarak katılmasıyla birlikte Avrupa Birliği (AB)’nin sınırları Ege ve Akdeniz’in ortalarını da kapsar hale gelmiştir. Ancak bu dönemden Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne aday ülke olarak kabul edilmesine kadar geçen sürede Avrupa Birliği Türkiye ile Yunanistan arasındaki uyuşmazlıklarda doğrudan bir aktör olma statüsünü elinde bulunduramamıştır. Her ne kadar 1995-1996 tarihli Gümrük Birliği ile bir koşulluluk ilişkisi başlatılmış ise de bunun siyasi ilişkilere yansıması Kıbrıs ile sınırlı kalmıştır. Avrupa Birliği’nin 1999 Helsinki Zirvesi’nde almış olduğu karar ile Türkiye’nin aday ülke olmasını kabullenmesi gerek örgüt ile Türkiye arasında gerekse Türkiye ile Yunanistan arasında yeni bir süreç başlatmıştır. Bu süreçte bir yandan Türkiye’nin üyeliği ile halen Yunanista

Yunanistan'ın HAKSIZ-HUKUKSUZ maksimalist iddialarının temelini anlamak gerekiyor. Yunanistan'ın iddiaları, kendisinin bir "Takımada Devleti" olduğu tezine dayanmaktadır. "Takımada Devleti" nedir? Bir adanın, ana karalar deniz yetki alanına giremeyeceği, ana karalar arasındaki karşılıklı kıyıları kesemeyeceği gerçeğine dayanmaktadır. BMDHS'nin 46. maddesi, "adaların tam yetkiye sahip olması için ülkenin takım adalardan oluşması" yani sadece adalardan oluşan bir ülke olması koşulunu öngörmektedir. Uluslararası deniz hukukunda, deniz yetki alanı anakara devletine farklı içerik ve nitelikte haklar ve yetkiler vermektedir. Yunanistan'ın adanın bir kısmını "anakara" olarak varsayan mesafe ilkesine dayalı açıklamalarının uluslararası hukukta karşılığı yoktur. Genişliği 400 milden az olan denizlerde, adalar da anakaranın kıta sahanlığı içinde olduğundan, anakaranın kıta sahanlığı esastır. Yunanistan, karasuları sınırını Girit ve Rodos ad

Hidrokarbon (petrol ve doğal gaz) aramacılığının karada ve denizde öncelikle sismik araştırmalarla başlıyor. Sismik araştırmaların temel prensibi yerin altına ses dalgaları yollayarak bu ses dalgalarının yerin altındaki jeolojik yapılardan yansımalarının kaydedilmesidir. Sismik araştırmalar sonucunda hidrokarbon içerebileceği değerlendirilen jeolojik yapıların tespit edilerek tahmini rezerv büyüklüklerine ilişkin bir ön çalışma yapılıyor. Burada birçok yerde yanlış verilen bilgiyi düzeltmekte fayda var; Barbaros ve Oruç Reis gibi sismik araştırma gemileri karada ve denizde kesin olarak "kesin rezerv tespiti" yapamaz. Henüz böyle bir teknoloji icat edilmedi. Bu durum bizim gemilerimizden bağımsız olarak tüm sismik araçlar için geçerli. Bu noktada sismik gemilerin nasıl çalıştığından bahsetmek gerekiyor. Sismik gemilerimiz arkalarından çektikleri kablolar vasıtasıyla ses dalgaları yaratıyor. Bu ses dalgaları su kütlesini aşarak deniz tabanından aşağıya işliyor ve yerin altındak

AB, Rus gazını resmen aşamalı olarak kaldırıyor olabilir, ancak gerçekte Türkiye'nin Moskova'nın moleküllerini batıya doğru transit için yeniden paketlemesine yardımcı olma potansiyeli devam ediyor. Türkiye, doğudan batıya hacimleri aktarmak için bir gaz merkezi olarak konumlanmayı hedefliyor ve Azerbaycan ve Türkmen gazıyla birlikte, Rus gazını almaya istekli olan tüm Avrupa pazarlarına yeniden ihraç etme olasılığı var. Rusya, 2022'de Avrupa'ya ihracatındaki çöküşün ardından ve Ukrayna'dan geçen kalan akışların kesintiye uğraması riski arasında mümkün olduğunca fazla gazı batıya doğru akıtmaya istekli. AB'nin açıklanan amacı, Rus gazı ithalatını 2027'ye kadar neredeyse tamamen ortadan kaldırmak. Bu hedef ertelenebilir, ancak Rusya-AB ilişkilerinde radikal bir iyileşme olmadığı sürece Brüksel hedefi takip etmeye devam edecek. AB dışındaki ülkeler, Türkiye üzerinden doğrudan Rusya'dan daha fazla gaz satın alabilir. Ancak AB pazarları için, Rus gazının önc